Το “QAPP” είναι ένα 3-ετές ερευνητικό έργο με θέμα «Πρότυπο Έξυπνο Σύστημα Παρακολούθησης και Αξιολόγησης της Ποιότητας και της Ασφάλειας Φρέσκων Προϊόντων Πουλερικών», το οποίο αποβλέπει στη δημιουργία επιστημονικής γνώσης, κατανόηση των διεργασιών και παροχή λύσεων στις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η βιομηχανία τροφίμων, για τη διασφάλιση της ποιότητας και της ασφάλειας των προϊόντων.
Το πρόβλημα
Η τρέχουσα πρακτική που ακολουθείται για τη διασφάλιση της ποιότητας και της ασφάλειας των προϊόντων στις Μικρο-Μεσαίες Επιχειρήσεις (ΜΜΕ), βασίζεται στην εφαρμογή HACCP και απαιτεί, βάσει της ευρωπαϊκής κοινοτικής νομοθεσίας, συχνότατες χημικο-βιολογικές αναλύσεις.Η απόλυτη εφαρμογή του στις ΜΜΕ είναι προβληματική από τέχνο-οικονομικής πλευράς, αφού τόσο εντός της βιομηχανικής παραγωγής, όσο και σε όλη την εφοδιαστική αλυσίδα, απαιτεί μεγάλο όγκο αναλύσεων.
Για τον λόγο αυτόν, η βιομηχανία τροφίμων αναζητά γρήγορες αναλυτικές μεθόδους, που θα μπορούσαν είτε να ενσωματωθούν στο σύστημα HACCP της παραγωγικής διαδικασίας, είτε να χρησιμοποιηθούν στη συντήρηση, διακίνηση και εμπορία των προϊόντων, ώστε αυτή να προβαίνει προληπτικά σε διορθωτικές δράσεις σε ότι αφορά στην ασφάλεια, ποιότητα και σταθερότητά τους.
Η προσέγγισή μας
Με το έργο “QAPP”, αποσκοπούμε στη δημιουργία επιστημονικής γνώσης που θα οδηγήσει στην κατανόηση των διεργασιών (βιοχημικές, μικροβιολογικές μεταβολές) που υφίστανται σε όλα τα στάδια της παραγωγικής αλυσίδας, ήτοι: παραγωγή, τυποποίηση, συντήρηση και διακίνηση των υπό εξέταση προϊόντων. Το όραμα του έργου QAPP είναι η ανάπτυξη ενός Έξυπνου Πλαισίου Διαχείρισης της Ποιότητας και Ασφάλειας προϊόντων βασισμένων σε κοτόπουλο, που θα υποστηρίζεται από μια ολοκληρωμένη πλατφόρμα Τεχνολογιών Πληροφορικής & Επικοινωνίας (ΤΠΕ), η οποία θα ενσωματώνει μεθόδους, δεδομένα και εργαλεία υποστήριξης αποφάσεων για όσους δραστηριοποιούνται στη συγκεκριμένη αγορά.
Ο στόχος μας
Η ολοκληρωμένη πλατφόρμα υπηρεσιών ΤΠΕ “QAPP”, θα εμπεριέχει ένα διαδικτυακό πρωτοποριακό σύστημα αποθήκευσης δεδομένων και μοντέλων, το οποίο θα επιτρέπει την ενσωμάτωση ετερογενών πληροφοριών που προέρχονται από το μικροβιακό οικοσύστημα τροφίμων σε όλη την αλυσίδα παραγωγής και διανομής τους. Οι ετερογενείς αυτές πληροφορίες θα αποτελούνται από:
- συμβατικές μικροβιολογικές αναλύσεις,
- προηγμένη ανάλυση σήματος, πιο συγκεκριμένα, τα δεδομένα από φασματοσκοπικές μετρήσεις (δονητική φασματοσκοπία) και φάσματα χημείας επιφανειών, που θα προκύπτουν με τη χρήση μη επεμβατικών αναλυτικών οργάνων,
- μεθόδους εξόρυξης γνώσης και μοντέλα πρόβλεψης μικροβιακού πληθυσμού ή ποιότητας.
Συγκεκριμένα θα μελετηθούν προϊόντα με βάση το κοτόπουλο (κιμάς/μπιφτέκι & άλλα) και θα χρησιμοποιηθούν ως συστήματα μοντέλων για να επικυρώσουν την προσέγγιση. Αυτή η προσέγγιση θα οδηγήσει σε μια ολιστική εικόνα της ποιότητας των υπό-εξέταση προϊόντων, συμβάλλοντας σε ένα μακροπρόθεσμο όραμα για τη διεύρυνση της εφαρμογής νέων τεχνολογιών σε άλλα τρόφιμα. Η στοχευμένη επιστημονική ανακάλυψη είναι η συνδυαστική χρήση συμβατικών μικροβιακών δεδομένων, ‘omics’ μέσω των φασματοσκοπικών σημάτων και μετρήσεων στο πλαίσιο ενός Συστήματος Παρακολούθησης βασισμένο στην Τεχνολογία Πληροφορικής και Επικοινωνίας.
Ο τελικός στόχος της ολιστικής προσέγγισης της πρότασης είναι να υλοποιήσει ένα έξυπνο σύστημα αναφοράς για την παρακολούθηση της ποιότητας του τροφίμου με χρήση τεχνολογιών επόμενης γενιάς (ανοικτές αρχιτεκτονικές λογισμικού/web services, Machine2Machine /Internet of Things, Data Analytics/Machine Learning), για την αξιολόγηση της ασφάλειας και ποιότητας των τροφίμων, μέσω της ενσωμάτωσης και κατόπιν ανάλυσης πολύπλοκων δομημένων ή μη δεδομένων πληροφοριών (data), που θα επιτρέπει την πρόβλεψη του επιπέδου ασφάλειας και ποιότητας σε πραγματικό χρόνο.
Αυτή η ενσωμάτωση θα παρέχει ολοκληρωμένους χάρτες ποιοτικών χαρακτηριστικών των υπό εξέταση τροφίμων, καθώς και προγνωστικά μοντέλα συμβολής μεμονωμένων μικροοργανισμών στην λήψη απόφασης σχετικά με την ποιότητα και την ασφάλεια των τροφίμων.
Με άλλα λόγια, το προφίλ των προϊόντων θα βασίζεται σε μαζική και συστηματική συλλογή πληροφοριών σε διαφορετικούς χρόνους αποθήκευσης και θερμοκρασίες, και αποτυπώματα τροφίμων που βασίζονται σε σε αισθητήρες, σε οποιαδήποτε στιγμή.
Τα οφέλη
Μέσω των εφαρμογών του έργου QAPP θα παρέχονται συγκεκριμένα οφέλη όπως:
- ποσοτικοποιημένες προβλέψεις της ποιότητας & ασφαλείας ευπαθών προϊόντων διαμέσου της παραγωγικής & τροφοδοτικής αλυσίδας,
- αποτελεσματικός έλεγχος και μείωση απώλειας/σπατάλης τροφίμων και
- συμμόρφωση με τους κανονισμούς της Ε.Ε. (π.χ. Καν. No 2073/2005) για τα μικροβιολογικά κριτήρια στα τρόφιμα.
Συνολικό Αποτέλεσμα
Η Ολοκληρωμένη Πλατφόρμα Υπηρεσιών (ΤΠΕ) ”QAPP” θα διασφαλίζει άμεσα την ποιότητα και ασφάλεια κρέατος πουλερικών με μακροπρόθεσμο όραμα την περαιτέρω επέκταση σε άλλους κλάδους τροφίμων. Έτσι η εμπορική αξιοποίηση και τα οφέλη για τις συμμετέχουσες ΜΜΕ αναμένονται να είναι εξαιρετικά υψηλά.